مدیریت تلفیقی علف های هرز در کشت مستقیم برنج

علف‏های هرز محدودیت اصلی در برابر تولید موفق کشت مستقیم برنج و به ویژه خشک کشت مستقیم برنج می‏باشند. مطالعه حاضر در سال 1390 با هدف ارزیابی کارایی برخی علف‏کش‏های پس‏رویشی و ‏فواصل بین ردیف‏های کاشت بر کنترل علف‏های هرز در کشت مستقیم برنج، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. تیمارها شامل فاصله بین ردیف‏های کاشت برنج در 3 سطح (15، 25 و 35 سانتی‏متر) و کنترل شیمیایی علف‏های هرز در 6 سطح (پندیمتالین به مقدار 660 گرم ماده موثره در هکتار، بنتازون به مقدار 1200 گرم ماده موثره در هکتار، پروپانیل + سینوسولفورون به مقدار 2160 + 20 گرم ماده موثره در هکتار، اکسادیارژیل به مقدار 900 گرم ماده موثره در هکتار، کلودینافوپ پروپارژیل + "بروماکسینیل + ام. سی. پی. آ" + بنتازون به مقدار 40 + 200 + 1200 گرم ماده موثره در هکتار، ستوکسیدیم سدیم + "بروماکسینیل + ام. سی. پی. آ" + بنتازون به مقدار 250 + 200 + 1200 گرم ماده موثره در هکتار) بود. تیمار عاری از علف‏هرز نیز در آزمایش گنجانده شد. هر کرت از طول به دو بخش تقسیم شد، یک بخش مورد تیمار قرار گرفت و بخش دیگر به عنوان شاهد بخش تیمار شده در نظر گرفته شد. علف‏کش پندیمتالین 7 روز پس از کاشت و بقیه تیمارهای علف‏کشی 35 روز پس از کاشت اعمال شدند. علف‏های هرز خسارت‏زا عبارت بودند از توق (xanthium strumarium l.)، قیاق [sorghum halepense (l.) pers.]، گاوپنبه (abutilon theophrasti medik.)، تاج‏خروس ریشه‏قرمز (amaranthus retroflexus l.) و درنه‏سرخه [echinochloa colona (l.) link.]. فاصله ردیف بین 15 تا 35 سانتی‏متر تاثیر اندکی بر عملکرد برنج در شرایط عاری از علف‏هرز داشت، اما در رقابت با علف‏های هرز کمترین رشد و عملکرد برنج در فواصل ردیف عریض‏تر مشاهده شد. وزن خشک علف‏های هرز در تمام مراحل نمونه‏برداری با کاربرد همه تیمارهای شیمیایی کنترل علف‏هرز کمتر از کرت‏های آلوده به علف‏هرز بود. با این حال، کارایی هیچ یک از تیمارهای کنترل علف‏هرز بر کاهش وزن خشک علف‏های هرز مشابه با تیمار وجین نبود. کمترین میزان کاهش وزن خشک علف‏های هرز مربوط به تیمار کاربرد علف‏کش اکسادیارژیل بود. در میان علف‏کش‏های ارزیابی شده، اختلاط‏های علف‏کشی ستوکسیدیم سدیم + "بروماکسینیل + ام. سی. پی. آ" + بنتازون، پروپانیل + سینوسولفورون و کلودینافوپ پروپارژیل + "بروماکسینیل + ام. سی. پی. آ" + بنتازون به‏طور موثری علف‏های هرز را کنترل کردند و منجر به رشد و عملکرد دانه بهتر برنج در مقایسه با تیمارهای آلوده به علف‏هرز شدند.